“Ponzi fraude is een methode om mensen op te lichten door een belegging aan te bieden waarbij de uitbetaalde gelden (deels) worden gefinancierd uit de inleg van nieuwe klanten. Vaak biedt de oplichter daarbij een rendement aan dat erg hoog is bij een laag voorgespiegeld risico. Ponzi fraude is vernoemd naar Charles Ponzi een Amerikaan van Italiaanse afkomst.
Met ponzifraude wordt de schijn gewekt van een zeer succesvolle belegging, waardoor steeds meer gegadigden worden aangetrokken. Deelnemers worden verzocht hun bijdrage in te leggen, waarbij hen ook hoge rendementen worden voorgespiegeld. In werkelijkheid wordt het ingelegde geld helemaal niet gebruikt om in productieve activiteiten te investeren. Vaak wordt beweerd dat men een revolutionaire beleggingsmethode heeft gevonden. De rendementen lijken aanvankelijk ook te worden gehaald en uitgekeerd, waarna meer mensen zich inschrijven. Ook hierbij worden echter de uitkeringen betaald met de bijdragen van nieuwkomers”. Aldus Wikipedia.
Tegenstanders van Bitcoin en andere Cryptovaluta leggen consequent een direct verband met Ponzi of -iets soortgelijks- een piramidespel. Hierbij denk je dan snel aan een miljoenenoplichter als Bernie Madoff of andere grapjassen, die veel mensen enorme schade hebben berokkend, met hun uitgekookte verzinsels en het aanspreken van hebzucht. In een eerdere blog schreef ik dat ik aanvankelijk ook een negatief beeld had van Bitcoin en haar familie. Beïnvloed door bijdragen van gerespecteerde economen zoals bijvoorbeeld Mathijs Bouman.
Nadat een vriend van mij een heel ander verhaal hield over Bitcoin en Crypto ben ik me erin gaan verdiepen. Wat me opviel was dat de tegenstanders een beperkt pakket aan argumenten hebben. Altijd hetzelfde verhaal: “een gevaar voor de jeugd, energie slurpend, een mooi middel voor criminelen om geld “wit te wassen” , door z’n volatiliteit ongeschikt als betaalmiddel, het ontbreken van een onderliggende waarde. Als “inflatie-hedge” mislukt, want de Bitcoin koers volgt veelal de S&P 500. Kortom “gebakken lucht”.
Wat mij betreft kun je het omdraaien. Bitcoin is ontstaan in 2009, als antwoord op de kredietcrisis van 2008. De bancaire sector kon toen slechts overleven dankzij keuzes van centrale overheden en met opgelegde steun van de belastingbetaler. Met name groepen jongeren keerden zich vervolgens af van het centraal geleide systeem en kozen voor een decentraal betalingssysteem: de cryptovaluta. Daarmee de banken omzeilend en buiten de invloed van de overheid. Bitcoin geeft de mogelijkheid om zonder tussenkomst van banken razendsnel betalingen te doen.
De Bitcoin bestaat dus al zo’n veertien jaar, best knap voor een verondersteld “Ponzi Scheme”. Is in al die jaren, met diverse ups en downs, zelfs zeer sterk gegroeid. Kon je in de beginperiode voor één Bitcoin een enkele pizza kopen, nu kost een Bitcoin al enige tijd zo rond de 30.000 US Dollar. Aangezien het totale aantal Bitcoin ooit beschikbaar 21 miljoen bedraagt en elke vier jaar, mathematisch bepaald, een zogenaamde “halving” (minder nieuwe Bitcoins in omloop) plaatsheeft, is de Bitcoin het enige bestaande inherent deflatoire betaalmiddel.
Juist bij de generatie met “het petje andersom”, is Crypto heel populair en heeft al menig zeer jonge multimiljonair opgeleverd. Zo zag ik onlangs op de veel bekeken Netflix reality-serie, “l’Agence”, een drieëntwintig jarige jongen een appartement in hartje Parijs kopen, ter waarde van drie-en-een-half miljoen euro. Hij kon dit doen dankzij succesvol beleggen in Crypto.
In diverse arme landen is de Bitcoin een ontsnappingsmogelijkheid aan de kostendwang van de dollar en/of torenhoge Inflatie (Argentinië, Turkije, Indonesië, El Salvador, Nigeria, Venezuela, Paraguay). Ik zie dus hoop bij jongeren op een betere toekomst en hoop bij inwoners van landen die zich achter in “het peloton” bevinden. Hoop is een prachtige energie.
En over energie gesproken. Jazeker, het energieverbruik is door de gekoppelde computernetwerken gigantisch. Het goede nieuws is dat de datacenters die nodig zijn voor het Bitcoin netwerk, steeds meer op locaties gebouwd worden, waar sprake is van overtollige energie. Bijvoorbeeld in Noorwegen, waarbij het computernetwerk gebruik maakt van overtollige energie van waterkracht. Energie, die indien onbenut, normaliter zou verdwijnen en nu het wereldomspannende netwerk steunt.
Voor de criminelen in deze wereld is Crypto goed bruikbaar. Maar staat niet in verhouding tot hun liefde voor dollar of euro.
De hoge volatiliteit, de hoge beweeglijkheid van dit geld, is zeker een nadeel om het als betaalmiddel te gebruiken. Hoewel die beweeglijkheid de laatste tijd sterk afneemt. Bitcoin is vooral geschikt als “store of value”, het behoud van bezit als gevolg van z’n deflatoire karakter. Het heeft waarde omdat wij als mensen er waarde aan toekennen. Net als aan goud of dollars en euro’s. Er was ooit een beschaving in de Grote Oceaan, die waarde toekende aan stenen te vinden op een andere eilandengroep driehonderd kilometer verderop. Zware stenen, die met wankele bootjes werden gehaald. Met alle risico’s van dien om te zinken op de gevaarlijke zee. Dat deden deze mensen, simpelweg omdat zij zelf die steentjes niet hadden, deze stenen zeldzaam en waardevol beschouwden en die stenen gebruikten als betaalmiddel. Wanneer is iets waardevol?
Tot slot het argument voor Bitcoin als antwoord op dalende aandelen-en obligatiekoersen. Zolang ik de koers van de Bitcoin volg, zie ik soms een stijging op het moment dat aandelen-en obligatie koersen dalen. Maar soms ook niet. Ik zie geen vast patroon. “Complot-denkers” verklaren dit door uit te leggen dat de Amerikaanse overheid stiekem de grootste eigenaar van Bitcoin is en dat zij telkenmale gericht Bitcoin dumpt om daarmee de koers negatief te beïnvloeden. Bitcoin als onbetrouwbaar neerzetten en zo tegen te werken. Hoe dan ook, voor mij is Bitcoin op dit moment nog niet direct een inflatie en koers “hedge”…
Wat is het dan wel?
Ik zie het als een kansrijke aanvulling op aandelen, obligaties en goud. Ik vind het zeer opvallend dat obligaties hun “schokbreker-werking” hebben verloren, sinds de Corona crisis. Tot die tijd gold het principe dat als aandelenkoersen dalen, obligatiekoersen stijgen en andersom. Voor mensen die richting hun pensioen gingen, gold tot 2020 de wijsheid dat obligaties een veiliger belegging is dan aandelen en dat in verhouding obligaties in de portefeuille zouden moeten domineren. Ten opzichte van aandelen. Tijdens de Corona-tijd brachten de Centrale Banken het renteniveau naar nul en zelfs negatief. Wereldwijd daalden toen zowel de aandelenkoersen als de obligatiekoersen. Tegelijkertijd. De obligatiekoersen hebben zich sindsdien nog niet hersteld. Voor mij verloren obligaties in 2020 helaas hun rol als veilige haven.
Naast aandelen en obligaties heb ik nu een substantiële belegging in Bitcoin. Belegd in zogenaamde “Exchange Traded Notes”(ETN’s). Ondanks dat ETN’s iets anders in elkaar zitten, zijn ze wel vergelijkbaar met “Exchange Traded Funds” (ETF’s). Ik beleg op deze eenvoudige manier via Degiro en Saxo-Bank. Dit is goedkoop en de ETN’s zijn op ieder moment verhandelbaar. Ik wil namelijk wel de zoete vruchten plukken van de stijgende Bitcoin-koers, maar niet de eigenaar zijn van een “wallet”. Het hebben van zo’n “wallet”, is voor mij toch een zeker risico, omdat slimme boeven als hackers met een muisklik de “wallet” zouden kunnen leegtrekken. Én omdat ik van nature een hekel heb aan het gedoe met wachtwoorden. Er is namelijk niemand die kan helpen wanneer je het wachtwoord kwijtraakt. Want je kunt door slordigheid je geld volledig verliezen. Dus pak ik met deze “ETN-aanpak” de voordelen van Bitcoin, zonder de nadelen.
Wat op dit moment en de komende maanden een enorm verschil kan maken, is dat de voormalige verklaarde Bitcoin tegenstanders grootschalig in de Bitcoin stappen. Zoals bijvoorbeeld de vermogensbeheerdersgiganten Blackrock, Fidelty en Wisdom Tree. Of grote banken als Morgan Stanley en Deutsche Bank. Dit kan de komende maanden een geweldig sterke koersstijging van de Bitcoin veroorzaken.
Ik beleg in Bitcoin met geld wat ik in principe kan missen. Zodat we met een eventueel onverwacht Bitcoin-koersdebacle onze levensstijl gewoon kunnen voortzetten.
Iemand verklaarde mij ooit de Blockchain technologie – waarop Bitcoin gebaseerd is – op volgende wijze. Stel je maakt een smoothie met bijvoorbeeld yoghurt, aardbeien, druiven, kersen. Als je eenmaal de blender hebt aangezet is het onmogelijk om de aardbei, de druif of de kers daarna in z’n oude vorm terug te halen. Zo is het ook onmogelijk om een blockchaintransactie ongedaan te maken en is manipulatie van Bitcointransacties onmogelijk. Maar wie weet, wordt er ooit een technologie ontwikkeld, die dit huidige uiterst moderne Blockchain systeem “overnight” verouderd en de waarde van Bitcoin naar 0 reduceert.
Voor mij is dit denkbeeldige scenario een beheersbaar risico, door gebruik te maken van een geïnstalleerd “stop-loss” niveau. Daarbij vindt automatische verkoop plaats, wanneer de koers richting dat niveau van de “stop-loss” duikelt.
Ik verwacht echter dat de Bitcoinkoers de komende maanden nog verder gaat stijgen. Dit als gevolg van de genoemde tegenstanders die nu massaal instappen, Bitcoins kopen en daarmee de koers als gevolg van toenemende vraag bij gelijkblijvend aanbod opdrijven. En het feit dat we in april/mei volgend jaar de vierde “halving” gaan krijgen. Bij de vorige drie “halvings” steeg de koers alle drie keren, enkele maanden vooraf en een half jaar na de “halving”. Dat is een typisch patroon bij Bitcoin en ik verwacht dat dit nu ook weer gaat gebeuren. Je praat dan niet over enkele procenten winst, maar over tientallen. Je zou zomaar je “petje andersom” gaan zetten als pensionado en een prachtig zeilschip kopen om er de oceanen mee te bevaren….