Tja die nieuwe pensioenregeling…
De nieuwe wet voor pensioenen treedt naar verwachting uiterlijk 1 juli 2023 in werking. Op zijn laatst op 1 januari 2027 moeten werkgevers, werknemers en pensioenuitvoerders alle pensioenregelingen waarin pensioenopbouw plaatsvindt, hebben aangepast aan het nieuwe stelsel. Aldus onze overheid.
Doordat ik deze belangrijke voorgenomen stelselwijziging sinds meerdere maanden volg en ik de uitgesproken kritiek op de voorgenomen wijziging goed snap, ben ik sceptischer geworden over het nu voorliggende plan. Het gevaar van zo’n ontstane overtuiging is dat je er vervolgens bevestiging van je twijfels zoekt, waardoor het negatieve beeld vervolgens stap voor stap bestendigd. Dat je, kortom, in een tunnelvisie terecht komt.
Nu is in onze samenleving het mooie principe van “hoor en wederhoor” van toepassing. Meerdere kanten van een zaak objectief trachten te beschouwen om vervolgens tot een onderbouwde stellingname te komen. Ik ben daarom op zoek gegaan naar professioneel advies, van mensen die beroepsmatig met pensioenen werken en hier veel meer verstand van hebben dan ik.
Zo ben ik bij Paulien Siegman terecht gekomen. Paulien heeft zo’n dertig jaar professionele pensioenervaring. Ze is gestart als pensioenadvocaat en is al jarenlang actief in de pensioenwereld. Onder andere als adviseur, opleider en als voorzitter en lid van raden van toezicht van pensioenfondsen. Ze is zelfstandig ondernemer in pensioenadvisering en partner van het in Woerden gevestigde GPSS. Paulien adviseert pensioenfondsen met een pragmatische en integrale aanpak van governance, pensioen juridisch, strategie en stakeholdermanagement. Hieronder haar visie op het nieuwe pensioenstelsel…
“Er komt een nieuw pensioenstelsel aan! Of toch niet? De Tweede Kamer debatteert hier volop over, er zijn recent 250 vragen gesteld aan de verantwoordelijke minister en is er dus nog niet uit! Er is 10 jaar gewerkt aan dit nieuwe plan, onder meer om het vertrouwen in de pensioensector te herstellen. Maar gaat dit lukken?
In ieder geval is duidelijk dat de plannen erg complex zijn. Er zijn heel veel details en de tijdsduur om het nieuwe stelsel te implementeren beslaat daarom maar liefst 3,5 jaar en het hele traject kost vele miljoenen euro’s.
Wat gaat er wijzigen? Een heleboel en ook weer niet zo veel. De kern blijft hetzelfde: u spaart als werknemer nu om straks dat geld plus rente/rendement in de vorm van maandelijkse pensioenuitkeringen terug te krijgen. Pensioenfondsen en verzekeraars beheren dat geld voor u. Dat wijzigt dus niet.
Wat wel verandert is de systematiek. Aan veel werknemers is nu nog een pensioen beloofd dat een bepaald percentage is van het gemiddelde salaris dat ze hebben verdiend. Bijvoorbeeld 70% van dat gemiddelde salaris. Dat wordt anders: in de nieuwe systematiek krijgt u straks de pot met geld die u hebt gespaard. Die wordt belegd. En dat geld wordt over de periode van uw pensionering tot aan uw overlijden aan u uitgekeerd. Dus: minder zekerheid dan in vergelijking tot een percentage van uw gemiddelde salaris.
Maar: zekerheid kost geld. En om die percentages aan pensioen uit te keren, moeten pensioenfondsen buffers hebben. Die buffers mogen ze niet uitkeren. En daarom krijgt u nu nog minder snel een verhoging vanwege inflatie dan in de nieuwe systematiek. Maar ook minder snel een korting.
Dat verschil van die buffers merken sommige gepensioneerden nu al. Want pensioenfondsen mogen nu al onder voorwaarden die nieuwe systematiek gebruiken. En dus eerder verhogingen geven. Het grootste pensioenfonds, die van de ambtenaren en docenten (ABP), keert daarom op 1 januari aanstaande maar liefst 11,96% aan inflatieverhoging uit. Dat mag op basis van de huidige regels niet.
Dus het nieuwe stelsel is een grote vooruitgang? Nee, dat kan je zo niet zeggen. Want het voorstel van het nieuwe pensioenstelsel kent veel meer onderdelen. Ik noem er nog eentje: alle opgebouwde pensioenen nu worden, als hoofdregel, overgezet naar het nieuwe stelsel. Ze noemen dat ‘invaren.’ Dat betekent dat voor uw pensioen opeens anders regels gelden. Zou dat voordelig of nadelig zijn? Dat weet ik niet, want het hangt af van wat de toekomst gaat brengen, aan rendementen bijvoorbeeld, maar ook of u die onzekerheid niet vervelend vindt. Want uw pensioen kan dus ook eerder worden gekort.
Dus: wordt het een verbetering? Niemand weet het zeker. En de grootste onzekerheid nu is dat we niet weten of het nieuwe pensioenstelsel er komt”.